معرفی انواع نخ
رشته‌های باریک، نازک و بلند که از الیاف‌های مصنوعی و طبیعی ساخته شده اند نخ نام دارند. از نخها برای دوخت پارچه، تهیه لباس، در صنایع پزشکی در جراحی، دوخت لباس و فرش و یا در صنعت نساجی استفاده میکنند. در تولید انواع نخ یا از الیاف طبیعی و یا از الیاف مصنوعی استفاده میشود. از به هم پیوستن الیاف، نخهای طبیعی و مصنوعی قابل تولید است. نخ یکی از کاربردی‌ترین محصولاتی است که توسط بشر ساخته شده است. نخها، انواع مختلفی دارند و بسیار متنوع هستند. با توجه به تغییر نیارهای بشر هر روز نخها متنوع‌تر و استفاده از آن‌ها به شکل تخصصی‌تر میشود. شاید برایتان سوال باشد که چند نوع نخ وجود دارد؟ در این مقاله به بررسی انواع نخ می‌پردازیم، تا برای انتخاب و خرید انواع نخ دچار اشتباه نشوید و با اطمینان خاطر خرید خود را انجام دهید.
تاریخچه انواع نخ
منسوجات از گذشته با امروز مورد استفاده انسان بوده است. در گذشته از این منسوجات به عنوان کفپوش محل زندگی خود استفاده می‌کردند؛ با گذشت زمان انسان دریافت که می‌تواند با استفاده از الیاف مختلف، لباسهایی مناسب با آب و هوای محل زندگی خود، درست کند. پیشینیان از دوک نیز استفاده می‌کردند. کار اصلی دوک به صورتی بوده، که پشم و موی حیوانات را به نخ تبدیل می‌کرده است؛ برای انجام این کار پشم یا ابریشم را میکشیدند و تاب میدادند.
انواع نخ از نظر روش تولید
به طور کلی دو نوع نخ وجود دارد: نخ فیلامنت و نخ ریسیده
نخ فیلامنت
نخ فیلامنت به نام BCF نیز شناخته میشوند. نخ فیلامنت نوعی از نخهای حجیم هستند که کاربردهای زیادی دارند. فیلامنت رشته‌ای نرم، نازک و بلند است که طی فرآیندهای شیمیایی و در اثر عبور از داخل رشته ساز به وجود میآید و به شکل نخهای یکسره جمع میشود و یا نخی ابریشمی است، که از باز شدن پیله کرم ابریشم تهیه میگردد و به طور ذاتی دارای خصوصیاتی نرم و لطیف و نازک است.
نخ ریسیده
نخ ریسیده را از الیاف استپیل، که به طور موازی در کنارهم قرار گرفته و به آن‌ها پیچ و تاب داده میشود تهیه میکنند. نخ ریسیده را می‌توان از الیاف کوتاه طبیعی و یا از فیلامنتهای ساخت بشر تهیه کرد.
مشخصات انواع نخ
مشخصات انواع نخ با یکدیگر متفاوت است و موارد بسیار زیادی در تعیین خواص و ویژگی‌های انواع نخ وجود دارد. برای مثال اکثر الیاف طبیعی در برابر ساییدگی مقاومت نسبتاً خوبی از خود نشان میدهند و به راحتی لکه گیری و تمیز میشوند. از مشخصات نخهای مخلوط و مصنوعی می‌توان به استحکام بسیار زیاد در برابر کشش و پارگی اشاره کرد. پارچه‌های تولید شده توسط این نخها به طور معمول چروک نمیشوند، حتی زمانی که خیس باشند. همچنین بعد از خیس شدن، رطوبت زیادی به خود جذب نمیکنند و سریع خشک میشوند.
کاربرد انواع نخ
نخها در صنعت نساجی بسیار کاربرد دارند. کاربردهای نخ در صنعت نساجی شامل:
دوخت و تهیه لباس
به منظور اتصال تکههای پارچه به یکدیگر به کار می‌رود. همانطور که می‌دانید از نخ برای دوخت و تهیه انواع لباس‌ها با شکل‌های مختلف استفاده میشود.
تولید پارچه
نخ جزو اصلی و عموماً تنها جز تشکیل دهنده پارچه است.
بسته بندی
در صنعت بستهبندی از ابزارهای مختلفی استفاده می‌‌‌کنیم که یکی از پرکاربردترین این ابزارها، نخ بسته بندی است. در تولید انواع نخ بسته بندی از موادی مانند پلی‌‌‌اتیلن و پلی‌‌‌پروپیلن درجه یک استفاده میشود و مواد دیگری را به آن اضافه میکنند تا کیفیت، رنگ و سایز محصول مشخص شود. باتوجه به ساختار و ویژگی‌های متفاوت، نخ بستهبندی به چند گروه تقسیم میشود که شامل نخ بسته بندی، نخ عدل‌بندی، نخ یونجه و نخ بیلر (نخ پرس) است.
کشاورزی
نخ کشاورزی از ابزار و وسایل پرکاربرد در کشاورزی است. این نخها با بالا کشیدن و نگهداری بوته‌ها از افتادگی آن‌ها جلوگیری میکنند. باتوجه به نوع محصول، از نخ‌هایی با ضخامت‌های متفاوت نیز استفاده میشود. نخ کشاورزی با استفاده از بهترین و مرغوب‌ترین نوع پلی پروپیلن و سایر افزودنی‌های لازم تولید شده است که علاوه بر کشاورزی در صنایع دیگری مثل بستهبندی و ماهیگیری نیز کاربرد دارد.
دسته بندی انواع نخ از نظر جنس
انواع نخهای طبیعی
نخهای طبیعی همانطور که از نامشان مشخص است، از مواد طبیعی ساخته شده‌اند و در فرآیند تولید آن‌ها از مواد شیمیایی و مصنوعی استفاده نشده‌است.
نخ پنبه
این نخ استفاده زیادی در خیاطی دارد، نخ پنبه منشاء طبیعی دارد و در هنر خیاطی برای کوک زدن و رویه دوزی استفاده میشود و یکی از پرکاربردترین‌ها در صنعت پوشاک و نساجی است.
نخ پشمی
نخهای پشمی جزئی از الیاف طبیعی حیوانی هستند و منشاء طبیعی دارند. با این حال گاهی برای تهیه آن‌ها از مخلوط کرک و پشم به همراه پلی استر استفاده میکنند. این نخها اغلب برای برجسته دوزی بر روی پارچه‌های ضخیم به کار می‌روند.
دسته بندی انواع نخ از نظر جنس
انواع نخهای طبیعی
نخهای طبیعی همانطور که از نامشان مشخص است، از مواد طبیعی ساخته شده‌اند و در فرآیند تولید آن‌ها از مواد شیمیایی و مصنوعی استفاده نشده‌است.
نخ پنبه
این نخ استفاده زیادی در خیاطی دارد، نخ پنبه منشاء طبیعی دارد و در هنر خیاطی برای کوک زدن و رویه دوزی استفاده میشود و یکی از پرکاربردترین‌ها در صنعت پوشاک و نساجی است.
نخ پشمی
نخهای پشمی جزئی از الیاف طبیعی حیوانی هستند و منشاء طبیعی دارند. با این حال گاهی برای تهیه آن‌ها از مخلوط کرک و پشم به همراه پلی استر استفاده میکنند. این نخها اغلب برای برجسته دوزی بر روی پارچه‌های ضخیم به کار می‌روند.
نخ ابریشم
نخ ابریشم ظاهری براق مانند ابریشم طبیعی دارد، ولی چون طی فرایند‌های شیمیایی و از ماده سلولز ساخته میشود، ابریشم مصنوعی نام گرفته است. این نخها اغلب برای حاشیه دوزی به کار می‌روند.
نخ دمسه
جنس این نخها از کتان مرغوب است و با شست و شو، تغییر رنگ نمی‌دهد. همچنین در برابر حرارت اتو مقاوم است و تغییر کیفیت نمی‌دهد. این نخ برای هنر گلدوزی به کار می‌رود.
انواع نخهای مصنوعی
این نخها ممکن است ریشه طبیعی داشته باشند، اما چون به روش‌‌های مصنوعی تولید میشوند، اینگونه نام گرفته‌اند. نخهای مصنوعی به دلیل عدم محدودیت تولید و توان رقابت با نخهای طبیعی جای عمده‌ای در بازار به‌‌‌دست آورده‌اند.
نخ پلی استر
نخ پلی استر یکی از انواع نخهای مصنوعی است و به انواع مختلفی مانند DTY، FDY، POY، ATY، اینترمینگل و استیپل تقسیم میشود.
نخ اکریلیک
نخ اکریلیک کاربردهای فراوان دارد اما بیشترین کاربرد آن در تولید فرش ماشینی است.
نخ نایلون
نخ نایلون که به نام نخ جراحی نیز شناخته میشود، توسط پزشکان در عمل‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد و انواع مختلفی دارد.
نخ پلی پروپیلن
یکی از انواع، نخ پلی پروپیلن است. نخ این نخ به دلیل خواصی که دارد بسیار پرکاربرد و محبوب است و در مواردی مانند مصارف بهداشتی و تولید فیلتر به وفور استفاده میشود.
نخهای فلزی
این نخهای براق و چشمگیر که به دو رنگ طلایی و نقره‌ای تولید میشوند، کاربرد تزئینی دارند و برای گلدوزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نخ سرکیسه دوزی
از این نخها در کارخانه‌های مختلف مانند کارخانه‌های تولید برنج، گندم، گچ و سیمان، برای دوخت سرکیسه استفاده میشود.
نخ عمامه
این نخ از نخ دمسه ضخیم‌تر است. جنس آن می‌تواند پنبه یا کتان باشد. در بعضی مدل‌های این نخ آن را با الیاف پلی استر ترکیب میکنند.
نخهای مخلوط
نخهای مخلوط ترکیبی از نخهای طبیعی و مصنوعی هستند
